در یک ازدواج صوری، دو نفر تصمیم میگیرند با یکدیگر ازدواج کنند، حتی گاهی بدون اینکه واقعاً یکدیگر را بشناسند یا عشق رومانتیک میانشان باشد. یکی از این افراد تابعیت آلمانی دارد، اما دیگری ندارد. هدف اصلی این ازدواج، تضمین اقامت طولانیمدت یک فرد در آلمان یا حتی محافظت از او در برابر اخراج از کشور است. در این نوع ازدواج، هیچ فشاری از سوی طرفین وجود ندارد و تصمیمگیری کاملاً داوطلبانه است. در زبان آلمانی، به این نوع ازدواج (Schutzehe) "ازدواج حفاظتی" گفته میشود.
پس از این ازدواج، فرد معمولاً مجوز اقامت موقت دریافت میکند که به او اجازه کار نیز میدهد (befristeter Aufenthaltstitel) (مطابق بند ۲۷، بند ۱ قانون اقامت آلمان). ازدواج صوری برای بسیاری از افراد یکی از معدود راههای قانونی و دائمی زندگی در آلمان است. از آنجا که ازدواج و خانواده از حمایت ویژهای در قانون برخوردارند، یک ازدواج قریبالوقوع معمولاً مانعی برای اخراج از کشور محسوب میشود (مطابق بند ۶۰a، بند ۲ قانون اقامت آلمان). برای مثال ازدواج محافظتی میتواند پیوند کودکان خردسال به خانواده را تسهیل کند.
برخی از این مزایا برای ازدواجهایی که بین دو فرد غیرآلمانی در یک اداره ثبت احوال ثبت شده نیز وجود دارد. اگر یکی از این افراد شهروند اتحادیه اروپا باشد، حقوق و ادعاهای مشابهی مانند ازدواج با یک آلمانی به وجود میآید. اما در ازدواج حفاظتی که در آن هر دو همسر از کشورهای غیراروپایی باشند، شرایط متفاوت است. در این موارد، حداقل یکی از طرفین باید قبلاً مجوز اقامت داشته باشد. همچنین، در این وضعیت، قوانین سختگیرانهتری نسبت به ازدواج با یک شهروند آلمانی اعمال میشود. بنابراین، یک ازدواج حفاظتی باید بهدقت بررسی و برنامهریزی شود!
پس از سه سال ازدواج با یک آلمانی و در صورتی که فرد غیرآلمانی درآمد کافی و مسکن مناسب داشته باشد، از کمکهای اجتماعی استفاده نکند و مهارتهای زبانی آلمانی خود را اثبات کند، میتواند برای دریافت اقامت دائم (Niederlassungserlaubnis) اقدام کند (مطابق بند ۹ قانون اقامت آلمان). این نوع مجوز اقامت وابسته به ازدواج نیست و در صورت طلاق نیز باقی میماند. و شما میتوانید بدون محدودیت مکانی در کل آلمان زندگی کنید. با این حال، مجوز اقامت در صورت خروج طولانیمدت از آلمان منقضی میشود (مطابق بند ۵۱ قانون اقامت آلمان).
راه دیگر، درخواست برای تابعیت آلمانی (Einbürgerung) است. ولی این راه سخت تر است. اگر فرد غیرآلمانی با یک آلمانی ازدواج کرده باشد، پس از دو سال ازدواج و حداقل سه سال اقامت قانونی در آلمان میتواند برای تابعیت اقدام کند. برای دریافت تابعیت، علاوه بر شرایط دریافت اقامت دائم، فرد باید مهارت زبانی در سطح B1 و آزمون تابعیت (Einbürgerungstest) را بگذراند. افرادی که مرتکب جرایم سنگین شده باشند، واجد شرایط دریافت تابعیت نخواهند بود (مطابق بندهای ۸ تا ۱۶ قانون تابعیت آلمان).
تعریف دقیقی از ازدواج صوری (Scheinehe) در هیچ کدام از قوانین آلمانی نیامده است. این تعریف به طور غیرمستقیم از نتیجهگیری معکوس حاصل میشود: یک ازدواج "واقعی" باید یک زندگی مشترک زناشویی بلندمدت و ظاهراً غیرقابل انحلال باشد (eheliche Lebensgemeinschaft) . چگونگی شکلگیری چنین زندگی مشترکی به طور دقیق تبیین نشده است. اما به نظر میرسد که داشتن یک محل زندگی مشترک و ارتباط دائمی بین همسران مهم است. اگر شواهدی وجود داشته باشد که نشان دهد چنین زندگی مشترکی به وجود نیامده، میتوان ازدواج را لغو کرد یا عقد و ثبت ازدواج را رد کرد (ماده 1314 قانون مدنی آلمان).
از نظر حقوق جزا، ارائه اطلاعات غلط یا ناقص در مورد وجود زندگی مشترک زناشویی به مقامات، به منظور دریافت مجوز اقامت، قابل پیگیری است. این میتواند با جریمههای نقدی یا حتی حبس تا سه سال مجازات شود (ماده 95 بند 2 شماره 2 قانون اقامت). شریک آلمانی نیز ممکن است به عنوان مجرم شناخته شود، اگر اطلاعات نادرست را به اداره مهاجرت تأیید کند (Ausländerbehörde). اگر او هیچ اطلاعاتی ندهد، امکان مجازات به عنوان همدست وجود دارد. اگر دادگاه یک ازدواج صوری را شناسایی کند، ازدواج لغو میشود و شریک غیرآلمانی (که اکنون سوابق کیفری دارد) ممکن است حق اقامت خود را از دست بدهد.
اما ازدواجهای صوری به ندرت به دادگاه میرسند. اثبات آنها به لحاظ حقوقی دشوار است. معمولاً فقط زمانی که یکی از طرفین اعتراف کند و یا خود به طور داوطلبانه درخواست دادرسی کرده باشد، محکومیتهایی صورت میگیرد. با مشاوره حقوقی خوب، بیشتر پروندهها لغو میشوند. با آمادگی دقیق، نیازی به رسیدن به چنین مرحلهای نیست...
در جلوگیری، تحقیق و مجازات ازدواجهای صوری، چندین نهاد و اداره دخیل هستند. هم کارکنان دفتر ثبت احوال (Standesamt) و هم ادارههای مهاجرت میتوانند انگیزههای ازدواج را بررسی کنند (هم قبل و هم بعد از ازدواج). نوع بررسیها هم در دفاتر ثبت احوال و هم در ادارات مهاجرت از یک شهر به شهر دیگر و از یک ایالت به ایالت دیگر متفاوت است. در صورت شک به وقوع جرم، ممکن است مقامات قضائی نیز دخالت کنند.
چون تعریف دقیقی از ازدواج وجود ندارد، ارزیابی توسط کارمندان با معیارهای اختیاری انجام میشود. افرادی که تحت بررسی قرار میگیرند، غالباً با پیشداوریهای نژادپرستانه، جنسیتی و تعصبی مواجه میشوند. برخی دفاتر ثبت احوال نسبت به ازدواجهای بینالمللی بازتر از دیگران هستند. در ادارات مهاجرت، باید به طور کلی تفاسیر سختگیرانه ای نسبت به هرگونه حق اقامت را انتظار داشت.
در دفتر ثبت احوال، ازدواج ثبت و انجام میشود. اینکه کدام دفتر ثبت احوال مسئول است، بستگی به محل سکونت زوجین دارد. کارمندان موظفند از همکاری در انجام ازدواج خودداری کنند، اگر بهوضوح مشخص باشد که ازدواج یک ازدواج صوری است. برای اثبات این موضوع، بهطور رسمی به چندین نشانه مشخص نیاز دارند. این نشانهها میتوانند شامل مواردی مانند حکم اخراج یا تاریخ لزوم خروج از کشور در آینده ای نزدیک، اظهارات متناقض زوجین در مورد آشنایی یا اطلاعات شخصی، فاصله زمانی کوتاه بین آشنایی و تصمیم به ازدواج، طلاق اخیر از یک همسر غیرآلمانی بدون داشتن مجوز اقامت، تفاوت سنی زیاد یا نبود زبان مشترک باشند.
زوجها باید به نحوی اثبات کنند که ازدواج آنها واقعی است. برای این منظور، آنها باید مدارکی از رابطهشان ارائه دهند (مثلاً نامههای عاشقانه یا عکس) و ممکن است درباره رابطهشان (بهصورت جداگانه یا مشترک) مورد پرسوجو قرار بگیرند. این مصاحبهها بهطور رسمی "داوطلبانه" هستند، اما در عمل، اگر زوجین از آن خودداری کنند، ممکن است با نارضایتی اداره ثبت احوال مواجه شوند. کارمندان ثبت احوال میتوانند از اداره مهاجرت درخواست اطلاعات کنند که اغلب منجر به بررسی کامل پرونده فرد میشود.
اگر اداره ثبت احوال از ثبت ازدواج امتناع کند، میتوان از دادگاه درخواست الزام به انجام ازدواج ( Verpflichtung zur Vornahme der Eheschließung) کرد. دادگاه میتواند اداره ثبت احوال را مجبور به ثبت ازدواج کند، بهشرطی که آن را بهعنوان ازدواج صوری تشخیص ندهد. اما بسیاری از زوجها به دلیل هزینه و زمان مورد نیاز، از این مسیر صرفنظر میکنند و بهجای آن، درخواست ازدواج خود را پس میگیرند. تا زمانی که اداره ثبت احوال بهصورت کتبی دلیلی برای رد ازدواج ارائه نکند، هیچ رد رسمی نیز وجود نخواهد داشت. اگر یکی از زوجین در شهری دیگر سکونت داشته باشد، میتوان به اداره ثبت احوال آن شهر مراجعه کرد و به امید برخوردی بهتر بود. همچنین تغییر محل سکونت به شهری دیگر نیز ممکن است گزینهای برای افزایش شانس ثبت ازدواج باشد. بااینحال، داشتن یک رفتار مناسب در برخورد با اداره ثبت احوال میتواند شانس ثبت ازدواج را افزایش دهد.
مشکل بزرگتر، اداره مهاجرت است.این اداره زمانی درگیر میشود که یکی از زوجین درخواست انتقال از یک مرکز اقامت دولتی به محل سکونت همسر خود را بدهد، یا اداره ثبت احوال گزارش ازدواج را ارسال کند، یا درخواست ویزا برای ازدواج یا پیوستن به همسر در خارج از کشور ارائه شود، و یا پس از ازدواج، درخواست اجازه اقامت داده شود. در اداره مهاجرت، یک بررسی جامعتر (دومین بررسی) انجام میشود. اگرچه این بررسی تنها در صورت وجود نشانههای مشخص مجاز است، اما اغلب در هر صورت انجام میشود. عوامل منفی دیگری نیز در این بررسی لحاظ میشوند، مانند: فقر، رد شدن درخواست پناهندگی، اصالت و شهروندی کشورهای "در حال توسعه" یا کشورهایی با نرخ پایین پذیرش پناهجویان و نبود برنامهریزی مالی مشترک برای آینده.
ممکن است مأموران اداره مهاجرت بخواهند از محل زندگی مشترک زوجین بازدید کنند تا ببینند آیا ازدواج واقعی است یا خیر. اگرچه این بازدیدها بهطور رسمی اجباری نیستند، اما در عمل، عدم همکاری در این مورد معمولاً بهعنوان نشانهای از پنهانکاری در نظر گرفته میشود. همچنین دوستان و خانواده نیز ممکن است مورد پرسش قرار بگیرند. برخی از ادارات مهاجرت حتی از افراد داوطلب مانند همسایگان یا پیکهای بسته رسان و پستی برای کسب اطلاعات در مورد زوجین استفاده میکنند.
اگر کارمندان مانع ثبت ازدواج شوند، این گزینه وجود دارد که شکایت اداری و/یا نظارتی (Dienst- und/oder Fachaufsichtsbeschwerde) ارائه شود. چنین شکایاتی ممکن است باعث شود که کارکنان در رفتار خود بازنگری کنند.
سؤالاتی که در جلسات استماع مطرح میشوند، گاهی بسیار خصوصی یا حتی عجیب هستند. فهرست این سؤالات بهصورت عمومی منتشر نمیشود. بااینحال، میتوان و باید برای این جلسات و مصاحبهها بهخوبی آماده شد. مراکز مشاوره برای پناهجویان و انجمن خانواده و زوج های دوملیتی (Verband binationaler Familien und Partnerschaften) میتوانند در این زمینه اطلاعات ارائه دهند.
برخی از سؤالات ممکن:
چگونه با هم آشنا شدید؟
آیا با هم تلویزیون تماشا میکنید؟ اگر بله، چه برنامهای؟
ظاهر شریک زندگیتان را توصیف کنید.
دوست شما چگونه اصلاح میکند (با تیغ مرطوب یا خشک)؟
شریک زندگیتان از چه عطری استفاده میکند؟
نام و سن پدر و مادر همسر آیندهتان چیست؟
چرا میخواهید ازدواج کنید؟
نام همسایگان مستقیم شما چیست (در محل سکونت مشترک)؟
چه کسی لباسها را میشوید؟
چه زمانی و کجا برای بار دوم یکدیگر را ملاقات کردید؟
تاریخ و محل تولد شریک زندگیتان چیست؟
شریک زندگیتان چه نوشیدنیای را برای صبحانه ترجیح میدهد؟
سایز کفش شریک زندگیتان چقدر است؟
آیا همسرتان ویژگی خاصی دارد (خالکوبی و غیره)؟
در آلمان، ازدواج همجنسگرایان ممکن است. در برخی موارد، این امر ازدواج را تسهیل کرده است، مثلاً اگر فرد درخواست پناهندگی به دلیل آزار و اذیت به دلیل همجنسگرایی را مطرح کرده باشد. همجنسگرایی میتواند توضیح معتبری برای عدم شناخت والدین همسر باشد (زیرا ممکن است آنها با همجنسگرایی مخالف باشند). علاوه بر این، برای زوجهای همجنس، نیازی به ارائه گواهی صلاحیت ازدواج نیست.(توضيحات بیشتر در ادامه مطلب)
زوجها باید به یکدیگر اعتماد داشته باشند و هر دو از پیامدهای ازدواج آگاه باشند. آنها برای مدت طولانی با یکدیگر در ارتباط خواهند بود. از تصمیم به ازدواج تا دریافت اجازه اقامت مستقل، ممکن است ۴ تا ۵ سال طول بکشد. ازدواج بهطور خودکار یک عدم توازن قدرت میان فرد آلمانی و فرد غیرآلمانی ایجاد میکند، زیرا اقامت فرد غیرآلمانی به ازدواج بستگی دارد. ازدواج میتواند برای هر دو نفر پیامدهای مالی داشته باشد، مانند تأثیر بر کمکهزینه بیکاری، کمکهای اجتماعی، کمکهزینه مسکن (Wohngeld) یا کمکهزینه آموزشی (BAföG). مهم نیست که ازدواج به چه دلیلی انجام میشود، تعهدات قانونی آن باقی میماند. ازدواج و طلاق هزینههایی را به همراه دارد. برای دریافت اجازه اقامت، اقدامات بیشتری لازم است. نیازمندیها فراتر از مراسم ازدواج (مثلاً اثبات زبان، استقلال مالی) نیز باید برآورده شوند. همچنین ممکن است مشاجرهای پیش بیاید. این چالشها هرگز نباید تنها میان "همسران" حل شوند، بلکه باید بهطور جمعی انجام شوند. در حالت ایدهآل، یک شبکه حمایتی وجود دارد (کمتر بهتر است: حداکثر ۴-۶ نفر). آنها باید از ابتدا تا انتهای ازدواج را همراهی کرده و بهطور مشترک مسئول آن باشند. در عین حال، نباید به افراد زیادی درباره ازدواج حمایتی گفته شود. باید بهدقت سنجید که چه چیزی را میخواهید با خانواده، دوستان یا هماتاقیها به اشتراک بگذارید و چه چیزی را نه. ازدواجهای حمایتی معمولاً تنها از طریق خبرچینی افشاشدهاند.
بسیاری از مسائلی که میتواند ازدواج را پیچیده کند باید از قبل مورد بحث قرار گیرد: مثلاً اقامتهای طولانیمدت در خارج، جابجایی به شهر دیگری یا رابطه (عاشقانه) با فردی دیگر. برای کودکانی که در طول ازدواج به دنیا میآیند، همسر بهطور خودکار بهعنوان پدر شناخته میشود و موظف به پرداخت نفقه است. اما از طریق طرح دعوی اثبات پدری (Vaterschaftsklage) ، میتوان ادعای پدری را رد کرد. این باید بعد از طلاق صورت بگیرد تا از ایجاد سوءظن در اداره مهاجرت جلوگیری شود. البته راحتترین حالت این است که هیچکدام از طرفین در این مدت تمایلی به داشتن فرزند نداشته باشند.
مهم: اگر با هویت جعلی وارد کشور شدهاید، باید حتماً این موضوع از قبل روشن شود (با کمک وکیل)! تمامی افراد باید ۱۰۰٪ با یکدیگر صادق باشند و همه باید ازدواج را تایید کنند. همه چیز باید بر پایه احترام و همبستگی باشد. اگر یک نفر انتظار چیزی در عوض دارد، مانند عشق، پول یا کمکهای نظافتی ارزان، باید از ورود به ازدواج حمایتی یا صوری خودداری کرد. و: رابطه جنسی معمولاً کار را غیرضروری پیچیده میکند.
با اینکه اتهامات و بازجوییهای مقامات ممکن است ناراحتکننده باشند، بهتر است که به بازی آنها تن دهید. تمرین یک داستان مشترک و آمادهسازی برای بازجوییها ضروری است. هدف این است که "رومانس" را مستند کنید و همدیگر را بشناسید. اگر واقعاً چندین بار همدیگر را ملاقات کردهاید، نیازی به اختراع فانتزی های اضافه ندارید (آشنایی در کافه XY بود، روز آفتابی بود). چتهای روزمره زوجها (دلم برات تنگ شده، میتونی نان بیاری؟) یا نامههای عاشقانه، سلفیها، عکسهای ملاقاتها و عکسهایی با دوستان مشترک در هرگونه بازجویی ارزش زیادی خواهند داشت. باید به خوبی با آپارتمان طرف مقابل آشنا باشید. ممکن است برای مدتی با هم زندگی کردن مفید باشد. نامزد سپس میتواند به همسایگان معرفی شود و/یا دیده شود که چگونه راهپله را تمیز میکند یا زبالهها را میبرد.
در هنگام مراجعه به ادارات، باید بهعنوان یک زوج "معمولی" عمل کنید. با گرفتن دست یکدیگر و داشتن رفتار صمیمانه میتوانید ناراحتی مقامات را به حداقل برسانید. در آپارتمان باید عکسهایی از زوج وجود داشته باشد، مسواک دوم در حمام و چندین شیء خصوصی (کتاب، لباس و غیره) نیز باید موجود باشد. اینگونه، اگر مامورانی برای بررسی بیایند، آمادگی خواهید داشت. در مراسم واقعی ازدواج، شبکه حمایتی باید بهعنوان مهمانان شاد ظاهر شوند و زوج از خوشحالی بدرخشند. اگر بتوانید غرق در یک بوسه "عاشقانه" هم شوید، دستاورد زیادی خواهد داشت.
در هر صورت منطقی است که پیش از هر چیزی کمک و مشاوره خارجی دریافت شود. کمک حقوقی (وکیل مهاجرت و با تجربه در مسائل ازدواج) به ویژه برای افرادی که میخواهند با وضعیت غیرقانونی یا از وضعیت تحمل (Duldung) ازدواج کنند، ضروری است. اما کمک حقوقی برای تمام زوجهای دوملیتی دیگر نیز مهم است. علاوه بر این، مراکز مشاوره برای پناهندگان یا انجمن خانوادهها و روابط دوملیتی (Verband binationaler Familien und Partnerschaften) میتوانند به زوج ها کمک کنند. اگر مشکلی با ادارات وجود داشته باشد، همچنین ممکن است مرکز ضد تبعیض محلی (Anti-Diskriminierungsstelle) که در برخی شهرها وجود دارد، دخیل شود. تنها ذکر مرکز ضد تبعیض (به ویژه برای زوجهای همجنسگرا) میتواند تاثیرات شگرفی داشته باشد.
مهم: در هیچیک از این مراکز نباید فاش شود که این یک ازدواج صوری است! در اینجا فقط به تبعیضها و آزارهایی که تمام زوجهای دوملیتی با آن مواجه هستند و مانع ازدواج میشود، پرداخته میشود. این کمکها بدون توجه به اینکه آیا این یک ازدواج صوری است یا نه، اعمال میشود. حتی مشاوران نیز ممکن است به جرم حمایت عمدی از ازدواج صوری محکوم شوند.
اولین گام رسمی، تهیه مدارک مورد نیاز است. میتوان از دفتر ثبت احوال مربوطه جویا شد که چه مدارکی لازم است. برای فرد آلمانی، این مدارک شامل شناسنامه یا پاسپورت معتبر، نسخه تأیید شده از ثبت تولد و گواهی آدرس جدید و بهروز است. برای فرد غیرآلمانی، باید مدارک مختلفی از کشور مبدأ ارائه شود: پاسپورت یا مدرک شناسایی با گواهی تابعیت (Staatsangehörigkeitszeugnis) ، شناسنامه و گواهی قابلیت ازدواج (Ehefähigkeitszeugnis) . بسیاری از کشورها گواهی قابلیت ازدواج صادر نمیکنند. در این صورت، دادگاه عالی باید معافیت از گواهی قابلیت ازدواج (Befreiung vom Ehefähigkeitszeugnis) را صادر کند. این فرایند طولانی است و اغلب با تبعیض همراه است، بنابراین باید از کمک وکیل برخوردار شد. بسته به کشور مبدأ، ممکن است مدارک اضافی خواسته شود. این موضوع اغلب با محدودیتهای زمانی و هزینههای مالی و زمانی زیاد همراه است. مدارک توسط سفارت آلمان در کشور مبدأ برای صحت بررسی میشود. در برخی موارد، وکلای مورد اعتماد (Vertrauensanwalt) برای بررسی هویت و وضعیت خانوادگی دخالت میکنند. این فرایند بهویژه زمانبر است و ازدواج را بسیار دشوار میکند. اگر امکانی برای تسریع در روند کار از طریق وکیل مورد اعتماد وجود داشته باشد، باید از آن استفاده کرد.
زمانی که تمام مدارک موجود باشد، میتوان ازدواج را در دفتر ثبت احوال ثبت کرده و تاریخی برای مراسم ازدواج مشخص کرد. زمان بین ثبت ازدواج و ازدواج واقعی برای افرادی که در معرض اخراج هستند، بهویژه حساس است. اکنون تمام مدارکی که برای اخراج لازم است در دفتر ثبت احوال موجود است. بنابراین باید پاسپورت بهعنوان آخرین مدرک تهیه شود تا زمان کمتری برای اخراج احتمالی باقی بماند یا خطر پیگیری قانونی بهخاطر پنهان کردن پاسپورت (Passunterdrückung) وجود نداشته باشد. درخواست اجازه اقامت، باید از اداره امور اتباع خارجی مجوزی تحت عنوان "تعلیق اقامت برای مقاصد ازدواج" (Duldung zum Zwecke der Eheschließung) گرفته شود. اما هم اداره ثبت احوال و هم اداره امور اتباع خارجی میتوانند به جای آن، پلیس را مطلع کنند.
اگر شریک غیرآلمانی تحت تعقیب قرار دارد یا در بازداشت است، احتیاط ویژهای لازم است. چنین مواردی باید از ابتدا توسط یک وکیل پیگیری شوند تا از اخراج جلوگیری شود (مثلاً از طریق مجوز اقامت در یک فرایند پناهندگی یا گواهی عبور مرزی) (Grenzübertrittsbescheinigung) . به طور کلی بهتر است قبل از ثبت ازدواج، تلاش شود تا وضعیت اقامت به صورت قانونی مشخص شود.
کسی که قصد دارد با یک فرد آلمانی ازدواج کند، حق قانونی برای ورود و اقامت به آلمان را دارد. این، احتیاج به یک «ویزای ازدواج» دارد (Visum zur Eheschließung). در اینجا نیز فرآیندهای زیادی وجود دارد که باید انجام شود. سفارت آلمان که ویزا در آنجا درخواست میشود، با اداره مهاجرت که اجازه اقامت را صادر می کند، تماس می گیرد. در این مرحله نیز بررسیهایی انجام میشود، اما در این گونه موارد چیزهایی که باید بررسی شود کمتر است. همچنین مواردی که میتوان به اداره مهاجرت ارائه داد نیز کمتر است. مثلاً هیچ آپارتمان مشترکی وجود ندارد که قابل بررسی باشد. در این جا نیز یک داستان خوب از نحوه آشنایی لازم است که میتوان آن را با عکسها، نامهها، چتها، شاهدها و غیره اثبات کرد.
همچنین میتوان در کشور مبدا فرد غیرآلمانی یا در خارج از کشور آلمان ازدواج کرد. سپس باید ازدواج توسط ثبت احوال آلمان تأیید شود. در این مورد نیز ممکن است بررسیهایی توسط سفارت آلمان، ثبت احوال و اداره مهاجرت انجام شود.
برای دریافت ویزای پیوستن به همسر، یک آزمون زبان آلمانی با سطح A1 الزامی است، که همیشه ساده نیست. هزاران درخواست ویزا برای پیوستن به همسر رد یا پس گرفته میشود. بر اساس تجربه، زمانهای انتظار برای درخواستها در شهرهای بزرگ بسیار طولانی است. اگر امکان دارد، به طور کلی ازدواج در آلمان سادهتر است.
حالا باید نشان داده شود که رابطه «عادی» (زندگی مشترک زناشویی) وجود دارد. اگر این موضوع قبلاً انجام نشده باشد، باید زوج حداقل در این مرحله یک آدرس مشترک داشته باشند و آن را آماده کنند (همانطور که ذکر شد). این میتواند یک اتاق مشترک در یک خانه دانشجویی باشد. مهم این است که هر دو فرد به طور واقعی در آنجا قابل دسترسی پستی و ثبتنام شده باشند. در صورت تحصیل یا کار در شهر دیگری، استثنائاتی برای داشتن مسکن مشترک وجود دارد.1
پس از ازدواج، باید درخواست اجازه اقامت به اداره مهاجرت ارائه شود. این اجازه میتواند تا سه سال صادر شود، اما گاهی اوقات فقط برای یک سال صادر میشود تا بتوان دوباره آن را بررسی کرد که آیا ازدواج هنوز برقرار است و یا اینکه آیا شرایط دیگر (مانند دوره آموزشی ادغام، درآمد کافی) برآورده شدهاند یا خیر. در صورت موفقیت در این بررسی، اجازه اقامت تمدید میشود.
بعد از سه سال ازدواج، میتوان مجوز اقامت دائمی (Niederlassungserlaubnis) را درخواست کرد. در این زمان باید زندگی مشترک زناشویی همچنان ادامه داشته باشد. برای اداره مهاجرت، تاریخ جدایی مهم است و نه تاریخ طلاق. بهتر است که فرد زمانی اقدام به جدایی کند که مجوز اقامت دائمی قبلاً صادر شده باشد. باید ابتدا اداره مهاجرت را از جدایی مطلع کرده و طلاق را به دفتر ثبت احوال گزارش داد. یک سال بعد از آن طلاق انجام میشود (سال جدایی) (Trennungsjahr). برای ازدواج هایی که در خارج از کشور ثبت شده اند، باید توجه داشت که تنها زمانی که زوج در آلمان زندگی کردهاند محاسبه میشود. زمانی که زوج در خارج از کشور زندگی کردهاند محاسبه نمیشود.
مهم: اگر یکی از طرفین به هر دلیلی تصمیم به جدایی بگیرد قبل از اینکه مجوز اقامت مستقل صادر شود، باید حتماً از مشاوره خارجی (مشاور حقوقی و یا مشاوره برای خارجیها) استفاده کرد!
از طریق ازدواج، افراد به مسئولیتهایی حقوقی و مالی وارد میشوند که برخی از آنها حتی پس از ازدواج هم ادامه دارند. برخی مسئولیتها غیرقابل تغییر هستند. اما برخی دیگر را میتوان از طریق قرارداد ازدواج (Ehevertrag) لغو کرد. این قرارداد معمولاً باعث میشود که هزینههای طلاق کاهش یابد. قرارداد ازدواج باید توسط یک وکیل تنظیم و رسمی شود. بهترین زمان برای این کار پیش از ازدواج است. در قرارداد میتوان از مسئولیتهای متقابل پس از طلاق مانند نفقه و تقسیم حقوق بازنشستگی(Versorgungsausgleich) صرف نظر کرد. همچنین، بهتر است که وضعیت تقسیم اموال (Gütertrennung) در آن مشخص شود (هر یک از طرفین اموال خود را نگه میدارد و آنها تقسیم نمیشود). مسائلی که نمیتوان از طریق قرارداد ازدواج لغو کرد عبارتند از پدری و بدهیهای مشترک. با تنظیم وصیتنامه میتوان شریک زندگی را از ارث (به جز سهم الزامی) حذف کرد. با تنظیم وصیتنامه پزشکی (Patientenverfügung) و وکالتنامه (Vorsorgevollmacht) میتوان فردی غیر از شریک زندگی را برای اتخاذ تصمیمات پزشکی و حقوقی در صورتی که شخص نتواند تصمیم بگیرد، تعیین کرد.
این مقاله در ابتدای سال 2025 نوشته شده است. افرادی که قصد ازدواج دارند باید قبل از آن دقیقاً اطلاعات فعلی به روز شده درباره شرایط و الزامات را کسب کنند.
یک ازدواج صوری مسئولیتهای بزرگی را برای شما و افراد پشتیبان و شبکه حمایتی شما همراه دارد. اما تجربه نشان میدهد که اگر آمادگی کامل، صبر و استقامت داشته باشید، کاملا امکان پذیر است.
اطلاعات بیشتر و درخواست کمک:
Verband binationaler Familien und Partnerschaften, iaf e.V.: www.verband-binationaler.de
Refugeee Law Clincs: home.refugeelawclinics.de
Informationsverbund Asyl & Migration: www.asyl.net
Pro Asyl: www.proasyl.de
LSVD⁺ – Verband Queere Vielfalt: www.lsvd.de
سوالات ممکن از اداره ثبت احوال و اداره اتباع خارجی:
http://www.schutzehe.com/data/de_data/de_fragen.htm
https://www.kanak-attak.de/ka/infopool/zahn.html
https://www.lawblog.de/archives/2005/10/26/fragebogen-fur-scheinehen